Slechts 30% van de familiebedrijven overleeft de overgang naar de tweede generatie. 

Niet omdat het bedrijf slecht draait maar omdat de familiedynamiek en de onderstroom te weinig worden meegenomen in het opvolgingsproces. 

 

---

Mijn missie – Een opvolging zonder scheuren. 

Opvolging gaat zelden mis door cijfers. Het gaat mis door wat niet uitgesproken wordt:

verwachtingen, oud zeer, rivaliteit, rolonduidelijkheid. Onderzoek (PwC, IFERA, Lansberg) laat zien dat 70% van de opvolgingstrajecten vastloopt door familieconflicten, niet door strategie. 

In een familiebedrijf draait het nooit alleen om cijfers. Het gaat om erfenis, verbinding en toekomst.

 

Juist daar gaat het vaak mis.

 

Onderzoek laat zien dat maar een deel van de familiebedrijven de overdracht naar de volgende generatie goed doorkomt. Niet omdat het bedrijf slecht draait, maar omdat de onderstroom — verwachtingen, oud zeer, rivaliteit, loyaliteit — niet wordt meegenomen.

Ik ben Ingrid Emers-Haukes, familiebedrijf adviseur bij opvolging door Next Gen. Ik help familiebedrijven de opvolging zo te regelen dat het bedrijf doorgroeit en de familie heel blijft.

 

  

---

De 6 meest voorkomende redenen dat opvolging misgaat

 

1. Geen duidelijke verwachtingen en communicatie

Onderzoek (Kellermans & Eddleston, 2004) laat zien dat onuitgesproken verwachtingen de grootste bron van conflict zijn.

• Wie wordt de opvolger?
• Wanneer?
• In welke rol?
• Met welke bevoegdheden?
• Families vermijden spannende gesprekken waardoor niemand echt eerlijk is. 

 

2. Geen objectieve beoordeling van de Next Gen

Volgens PwC (2023) ontbreekt in 70% van de familiebedrijven een helder competentie- en ontwikkelplan voor de volgende generatie. Besluiten worden genomen op basis van emotie, traditie of loyaliteit, niet op basis van talent.

 

3. De oude generatie kan niet loslaten

Lansberg (1999) noemt dit de ‘psychological ownership trap’: De founder ziet het bedrijf als een verlengstuk van zichzelf. Daardoor blijft hij (meestal een hij) schaduwbaan leiden, zelfs wanneer de opvolger begint.

 

4. Onuitgesproken familieconflicten

IFERA toont aan dat 60% van de opvolgingsproblemen te maken heeft met oude emoties: rivaliteit, jaloezie, onderlinge strijd, ongelijkheid, trauma’s. Niet het bedrijf, maar de familie blokkeert de opvolging.

 

5. De verkeerde opvolger op de verkeerde plek

EY wijst erop dat veel opvolgingsmisstanden ontstaan doordat er niet wordt gekeken naar:

• leiderschapsstijl

• persoonlijkheidsprofiel

• dynamiek met andere familieleden

• ontwikkelpotentieel

Er wordt gekozen voor “wie het hoort te zijn”, niet “wie het beste past”.

 

6. Gebrek aan structuur en professionalisering

McKinsey benadrukt dat familiebedrijven vaak ambachtelijk worden geleid: Veel kennis zit in hoofden, niet in systemen. Tijdens opvolging wordt dat pijnlijk zichtbaar.

 

 

 

---

Wat als het wel goed geregeld is?

 

Wat als het wél goed geregeld is?
Goed geregelde opvolging gaat niet alleen over overdragen. Het gaat over vooruit dragen.

Wanneer opvolging zorgvuldig, bewust en met draagvlak wordt begeleid, zie je een totaal ander beeld:

1. Next gen leidt op hun eigen manier

Niet als kopie, maar als evolutie. Ze brengen nieuwe energie, innovatie en een frisse kijk, zonder loyaliteit aan de historie te verliezen. Ze staan stevig omdat hun rol klopt bij hun identiteit, talenten en stijl van leiderschap.

2. Senior draagt over met trots én een nieuwe plek

Overdracht betekent geen afscheid van betekenis. De oudere generatie krijgt een rol die past bij hun levensfase: mentor, raadgever, ambassadeur. Dit geeft rust, ruimte en waardigheid aan het proces.

3. De familie blijft verbonden

Er is geen strijd of verwijdering, maar rituelen van overdracht, erkenning en samenwerking. Iedereen voelt zich gezien, ook wie geen actieve rol in het bedrijf heeft.

4. Het bedrijf wordt toekomstbestendig

Met beleid, duidelijke verantwoordelijkheden, professionele aansturing en een strategische koers, ontstaat een stevige basis voor groei in de komende 20 jaar.

5. Er ontstaat nieuwe trots

Niet alleen op het verleden (“wat we hebben opgebouwd”) maar op de toekomst (“waar we naartoe groeien”). Goed geregelde opvolging is geen einde. Het is een transformatie. De sleutel: iedereen wordt gehoord.

De beste opvolgingen hebben één ding gemeen:

er is een neutrale derde die de gesprekken leidt, spanning ontmantelt en het proces bewaakt.

Iemand die: belangen kan vertalen naar gezamenlijke doelen ruimte geeft aan emoties én strategie  het gesprek voert dat niemand durft te starten  zorgt dat beslissingen door iedereen gedragen worden.

Niet iemand die alleen adviseert, maar iemand die begeleidt en bewaakt. Want families kunnen veel zelf.

Maar niet altijd met elkaar. De toekomst verdient wat het verleden heeft opgebouwd.

Opvolging goed regelen vraagt lef: Lef om eerlijk te zijn.

Lef om op tijd te beginnen. Lef om niet alleen te denken vanuit management, maar vanuit menselijkheid. Als families dat durven, ontstaat er iets grootser dan bedrijfscontinuïteit.

Er ontstaat een nalatenschap, een legacy. Een toekomst die klopt voor het bedrijf, voor de familie, én voor de volgende generatie. Nieuw traject: Opvolging Zonder Scheuren.

Voor familiebedrijven waar de volgende generatie klaarstaat — maar waar harmonie, helderheid en draagvlak nog niet vanzelf komen.

 

Voor een opvolging die klopt, voor jou, je familie én je bedrijf.